نویسندگان
دانشگاه پیام نور
چکیده
نهاد خانواده، مولد نیروی انسانی و معبر سایر نهادهای اجتماعی و رکن اصلی هر جامعه بهشمار میرود و معنویت از بسترهایی است که نقش اساسی و مهم در سلامت همهجانبه اعضای خانواده ایفا میکند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش ابعاد نگرش و التزام عملی به نماز در پیشبینی کارآمدی خانواده و رضایت از والد بودن کارمندان ادارات دولتی شهر قاین بود. این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه کارمندهای ادارههای دولتی شهر قاین بودند که از میان آنها 250 کارمند (57 نفر زن و 193 نفر مرد) انتخاب شدند. با استفاده از پرسشنامه نگرش و التزام عملی به نماز، پرسشنامه کارآمدی خانواده (s.feqi) و رضایت والدینی کانزاس (KPSS) اطلاعات لازم جمعآوری شد. یافتههای پژوهش نشان داد بین ابعاد نگرش و التزام عملی به نماز (اثربخشی نماز در زندگی فردی و اجتماعی، توجه و عمل به مستحبات، التزام و اهتمام جدی برای انجام نماز، مراقبت و حضور قلب در نماز) با کارآمدی خانواده و رضایت از والد بودن رابطه وجود دارد. علاوه بر این تحلیل رگرسیون نشان داد، از بین ابعاد نگرش به نماز، بُعد مراقبت و حضور قلب در نماز، توان پیشبینی کارآمدی خانواده و رضایت از والد بودن را دارد. بنابراین اجرای احکام الهی با حضور قلب با کارآمدی خانواده و رضایت از والد بودن مرتبط بوده و این تأکیدی بر اهمیت نماز در زندگی انسانها و توجیه شناختی و علمی قوی برای نگرش مثبت نسبت به نماز و لزوم انجام این فریضه پربرکت برای افراد است. با توجه به نتایج پژوهش، پیشنهاد میشود با تأکید بیشتر بر سبک زندگی اسلامی، بحث و تبادلنظر در مورد ارائه و کاربرد آن و تقویت مؤلفههایی همچون اعتقادهای مذهبی، جهت داشتن زندگی بهتر و رضایتبخش اقدام شود.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
The role of the attitude and practical commitment to prayer in predicting the family efficiency and the satisfaction of being a parent
نویسندگان [English]
- Ahmad Movahhed
- Zohreh Abbasi
- Faezeh Jahani
- Fatemeh Sadat Hosseini
- Zahra Eslamipoor
چکیده [English]
The family is a human-producing organization, the origin of other social institutions, and the basic pillar of every Society. Spirituality is one of the factors that play a vital and important role in the multilateral health of family members. this study aimed to investigate the role of the dimensions of attitude and practical commitment to prayer in predicting the family efficiency and the satisfaction of being a parent in the staff of Quyen. This research is a descriptive-correlative study. The statistical population of this study was the staff of Qayen, among which 250 (57 women and 193 men) employees were selected by random sampling. The measurements were Questionnaire of Attitude and Practical Commitment to Prayer, Questionnaire of Family Efficiency(S.FEQI), and Kansas Parental Satisfaction Scale(KPSS). The results showed that there is a positive and significant relationship between the dimensions of attitude and practical commitment to prayer whit family efficiency and satisfaction of being a parent. The results of the regression analysis showed that among the dimensions of attitude to prayer, the dimension of "the presence of heart while praying" can predict family efficiency and satisfaction of being a parent. It can be concluded that the implementation of divine precepts whit the presence of heart is associated with family efficiency and the satisfaction of being a parent. This emphasizes the importance of prayer in human life and this is a strong cognitive and scientific justification for individuals to have a positive attitude towards prayer and to need to perform it. According to the results of this study, it is suggested that with more attention to the Islamic lifestyle and the strengthening of religious beliefs attempts to have a better and more satisfying life.
کلیدواژهها [English]
- Attitude to prayer
- practical commitment to prayer
- family efficiency
- Parental Satisfaction
- احمدوند، ز.، حیدرینسب، ل.، و شعیری، م. ر. (1391). تبیین بهزیستی روانشناختی بر اساس مؤلفههای ذهنآگاهی. فصلنامه روانشناسی سلامت، 2، 69-60.
- احمدوند، ز.، حیدرینسب، ل.، و شعیری، م. ر. (1391). تبیین بهزیستی روانشناختی بر اساس مؤلفههای ذهنآگاهی. فصلنامه روانشناسی سلامت، 2، 69-60.
- ادیب حاج باقری، م. (1379). آثار مطلوب نماز در بهداشت روان. طب و تزکیه، 3، 105-101.
- ادیب حاج باقری، م. (1379). آثار مطلوب نماز در بهداشت روان. طب و تزکیه، 3، 105-101.
- انیسی، ج.، نویدی، ا.، و حسینینژاد نصرآباد، ا. (1389). ساخت و اعتباریابی مقیاس نگرش و التزام عملی به نماز. علوم رفتاری، 4، 318-313.
- انیسی، ج.، نویدی، ا.، و حسینینژاد نصرآباد، ا. (1389). ساخت و اعتباریابی مقیاس نگرش و التزام عملی به نماز. علوم رفتاری، 4، 318-313.
- بختیاری، ا.، باکویی، ف.، سیدی اندی، س.ج.، و پاشا، ه. (1398). نقش معنویت بر نظام سلامت خانواده از دیدگاه اسلام. نشریه اسلام و سلامت، 1، 38-28.
- بختیاری، ا.، باکویی، ف.، سیدی اندی، س.ج.، و پاشا، ه. (1398). نقش معنویت بر نظام سلامت خانواده از دیدگاه اسلام. نشریه اسلام و سلامت، 1، 38-28.
- بشارت، م. ع.، خواصی، ر.، حمیدی، خ.، و رجایی، م. (1398). پیش بینی سازگاری زوجین بر اساس کمال گرایی معنوی/مذهبی و سلامت معنوی. دو فصلنامه روانشناسی خانواده، 2، 14-3.
- بشارت، م. ع.، خواصی، ر.، حمیدی، خ.، و رجایی، م. (1398). پیش بینی سازگاری زوجین بر اساس کمال گرایی معنوی/مذهبی و سلامت معنوی. دو فصلنامه روانشناسی خانواده، 2، 14-3.
- پناهی، ع. ا. (1387). خانواده از منظر دین و روانشناسی. معرفت، 135، 34-13.
- پناهی، ع. ا. (1387). خانواده از منظر دین و روانشناسی. معرفت، 135، 34-13.
- پناهی، ع. ا. (1395). نگاهی به فواید و آثار فرزندآوری در آموزههای دینی با رویکرد اخلاقی. فصلنامه علمی ترویجی اخلاق، 21، 63-33.
- پناهی، ع. ا. (1395). نگاهی به فواید و آثار فرزندآوری در آموزههای دینی با رویکرد اخلاقی. فصلنامه علمی ترویجی اخلاق، 21، 63-33.
- پناهی، ع. ا. (1389). نقش التزام به آموزههای دینی در تربیت واستحکام خانواده. معرفت اخلاقی، 2، 96-77.
- پناهی، ع. ا. (1389). نقش التزام به آموزههای دینی در تربیت واستحکام خانواده. معرفت اخلاقی، 2، 96-77.
- پولادی، ا.، جهانبخش، ا.، و محمدی، ا. (1397). پیش بینی صمیمیت زوجین از طریق الگوهای تربیت خانوادگی (سبکهای فرزندپروری، جهتگیری مذهبی، الگوهای انسانی و رسانهای تربیت خانوادگی). پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، 11، 111-97.
- پولادی، ا.، جهانبخش، ا.، و محمدی، ا. (1397). پیش بینی صمیمیت زوجین از طریق الگوهای تربیت خانوادگی (سبکهای فرزندپروری، جهتگیری مذهبی، الگوهای انسانی و رسانهای تربیت خانوادگی). پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، 11، 111-97.
- جهان بخشی، ز.، یوسفی، ن.، و کشاورز افشار، ح. (1393). بررسی کیفی چالشها، تغییرات و رضایت زناشویی زنان در گذر به والدینی. پژوهشهای مشاوره، 51، 78-64.
- جهان بخشی، ز.، یوسفی، ن.، و کشاورز افشار، ح. (1393). بررسی کیفی چالشها، تغییرات و رضایت زناشویی زنان در گذر به والدینی. پژوهشهای مشاوره، 51، 78-64.
- خادملو، ع.، فرزان، س.، و توان، ع. (1393). پیش بینی بهزیستی روانشناختی دانشجویان بر اساس نگرش و التزام عملی به نماز. دومین کنفرانس بین المللی مدیریت و اقتصاد و علوم انسانی. استانبول، شرکت مدیران ایده پردازان پایتخت ایلیا
- خادملو، ع.، فرزان، س.، و توان، ع. (1393). پیش بینی بهزیستی روانشناختی دانشجویان بر اساس نگرش و التزام عملی به نماز. دومین کنفرانس بین المللی مدیریت و اقتصاد و علوم انسانی. استانبول، شرکت مدیران ایده پردازان پایتخت ایلیا
- زارع، ح.، و شهابیزاده، ف. (1394). نگرش و التزام عملی به نماز در تدوین مدل تعهدزناشویی زنان معلم شهر بیرجند با واسطهگری تابآوری. زن و مطالعات خانواده، 27، 72-53.
- زارع، ح.، و شهابیزاده، ف. (1394). نگرش و التزام عملی به نماز در تدوین مدل تعهدزناشویی زنان معلم شهر بیرجند با واسطهگری تابآوری. زن و مطالعات خانواده، 27، 72-53.
- سعیدیانجزی، م. (1396). دستاوردهای نماز برای سلامت معنوی و توسعه اجتماعی، پژوهشهای اجتماعی اسلامی، 2، 114-82.
- سعیدیانجزی، م. (1396). دستاوردهای نماز برای سلامت معنوی و توسعه اجتماعی، پژوهشهای اجتماعی اسلامی، 2، 114-82.
- شجاعی، ا. (1397). بررسی ارتباط نگرش و التزام عملی به نماز با میزان شادکامی دانشجویان (مطالعه موردی: دانشگاه محقق اردبیلی). فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 26، 106-89.
- شجاعی، ا. (1397). بررسی ارتباط نگرش و التزام عملی به نماز با میزان شادکامی دانشجویان (مطالعه موردی: دانشگاه محقق اردبیلی). فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 26، 106-89.
- شهریاریپور، ر.، امین بیدختی، ع. ا.، و مرادی، ف. (1392). بررسی رابطه میان نگرش و التزام عملی به نماز با مسئولیت پذیری دانشجویان تحصیلات تکمیلی در دانشگاههای شهر سمنان. فصلنامه فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 6، 82-63.
- شهریاریپور، ر.، امین بیدختی، ع. ا.، و مرادی، ف. (1392). بررسی رابطه میان نگرش و التزام عملی به نماز با مسئولیت پذیری دانشجویان تحصیلات تکمیلی در دانشگاههای شهر سمنان. فصلنامه فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 6، 82-63.
- شیرزادی، ز.، خدابخشی کولایی، آ.، و فلسفینژاد، م. ر. (1398). رابطه ی نگرش و التزام عملی به نماز و تجارب معنوی با سلامت عمومی دانشجویان دختر دانشگاههای تهران در سال 1396. مجله پژوهش در دین و سلامت، 4، 113-99.
- شیرزادی، ز.، خدابخشی کولایی، آ.، و فلسفینژاد، م. ر. (1398). رابطه ی نگرش و التزام عملی به نماز و تجارب معنوی با سلامت عمومی دانشجویان دختر دانشگاههای تهران در سال 1396. مجله پژوهش در دین و سلامت، 4، 113-99.
- صفری، ن. آ.، میرآقایی، ع. ع.، قاضی، ش.، و مرادی، ک. (1393). بررسی رابطۀ تقیّد به نماز و سلامت روان در دانشجویان دانشگاه پیام نور خرمآباد. مجله علمی پژوهشی یافته، 2، 79-71.
- صفری، ن. آ.، میرآقایی، ع. ع.، قاضی، ش.، و مرادی، ک. (1393). بررسی رابطۀ تقیّد به نماز و سلامت روان در دانشجویان دانشگاه پیام نور خرمآباد. مجله علمی پژوهشی یافته، 2، 79-71.
- صفوراییپاریزی، م. م. (1388). شاخصهای خانواده کارآمد از دیدگاه اسلام و ساخت پرسشنامه آن. رساله دکتری روانشناسی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی واحد قم.
- صفوراییپاریزی، م. م. (1388). شاخصهای خانواده کارآمد از دیدگاه اسلام و ساخت پرسشنامه آن. رساله دکتری روانشناسی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی واحد قم.
- علامه طباطبایی، م. ح. (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت - لبنان: موسسه الاعلمی للمطبوعات.
- علامه طباطبایی، م. ح. (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت - لبنان: موسسه الاعلمی للمطبوعات.
- عیدی, ا.، و مجذوب حسینی، پ. (1395). رابطهی نگرش و التزام عملی به نماز و تجارب معنوی با کنترل عواطف. همایش بینالمللی افقهای نوین در علوم تربیتی، روانشناسی و آسیبهای اجتماعی، تهران، انجمن افق نوین علم و فناوری.
- عیدی, ا.، و مجذوب حسینی، پ. (1395). رابطهی نگرش و التزام عملی به نماز و تجارب معنوی با کنترل عواطف. همایش بینالمللی افقهای نوین در علوم تربیتی، روانشناسی و آسیبهای اجتماعی، تهران، انجمن افق نوین علم و فناوری.
- فصاحت، ر. ع. (1391). بررسی شاخصهای کارآمدی در الگوی پیشرفت اسلامی- ایرانی. پایاننامه کارشناسی ارشد علوم سیاسی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی واحد قم.
- فصاحت، ر. ع. (1391). بررسی شاخصهای کارآمدی در الگوی پیشرفت اسلامی- ایرانی. پایاننامه کارشناسی ارشد علوم سیاسی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی واحد قم.
- قشلاقی، س.، علیوندیوفا، م.، اسماعیلپور، خ.، و آزموده، م. (1398). اثربخشی گروهدرمانی معنوی-مذهبی اسلام محور بر شادمانی زناشویی و کیفیت رابطه ادراک شده زناشویی در زنان دارای تجربه دلزدگی زناشویی. پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، 16، 94-71.
- قشلاقی، س.، علیوندیوفا، م.، اسماعیلپور، خ.، و آزموده، م. (1398). اثربخشی گروهدرمانی معنوی-مذهبی اسلام محور بر شادمانی زناشویی و کیفیت رابطه ادراک شده زناشویی در زنان دارای تجربه دلزدگی زناشویی. پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، 16، 94-71.
- کاظمیانمقدم، ک.، مهرابیزادههنرمند، م.، کیامنش، ع.، و حسینیان، س. (1395). نقش تمایزیافتگی، معناداری زندگی زندگی و بخشودگی در پیشبینی رضایت زناشویی. دوفصلنامه روانشناسی خانواده، 2، 82-71.
- کاظمیانمقدم، ک.، مهرابیزادههنرمند، م.، کیامنش، ع.، و حسینیان، س. (1395). نقش تمایزیافتگی، معناداری زندگی زندگی و بخشودگی در پیشبینی رضایت زناشویی. دوفصلنامه روانشناسی خانواده، 2، 82-71.
- کجباف، م. ب و رئیسپور، ح. (1387). رابطۀ بین نگرش مذهبی و سلامت روانی در بین دانشآموزان دبیرستانهای دخترانه اصفهان. مطالعات اسلام و روانشناسی، 2، 44-31.
- کجباف، م. ب و رئیسپور، ح. (1387). رابطۀ بین نگرش مذهبی و سلامت روانی در بین دانشآموزان دبیرستانهای دخترانه اصفهان. مطالعات اسلام و روانشناسی، 2، 44-31.
- کریمی، م. (1380). رابطه نگرش مذهبی والدین و شیوه فرزندپروی والدین و نگرش مذهبی دختران. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه الزهرا.
- کریمی، م. (1380). رابطه نگرش مذهبی والدین و شیوه فرزندپروی والدین و نگرش مذهبی دختران. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه الزهرا.
- محمدی، ر.، احمدی، س. ا.، اعتمادی، ع.، فاتحیزاده م.، و عابدی، ا. (1392). بررسی رابطه ساده و چندگانه بین سبک زندگی با تعالی خانواده. فصلنامه مشاوره و رواندرمانی خانواده، 1، 104-91.
- محمدی، ر.، احمدی، س. ا.، اعتمادی، ع.، فاتحیزاده م.، و عابدی، ا. (1392). بررسی رابطه ساده و چندگانه بین سبک زندگی با تعالی خانواده. فصلنامه مشاوره و رواندرمانی خانواده، 1، 104-91.
- محمدیریشهری، م. (1405ق). منتخب میزانالحکمه. مترجم: حمیدرضا شیخی (1384). چاپ سوم. قم: انتشارات دارالحدیث.
- محمدیریشهری، م. (1405ق). منتخب میزانالحکمه. مترجم: حمیدرضا شیخی (1384). چاپ سوم. قم: انتشارات دارالحدیث.
- موسوی، س. و.، پورشریف، آ.، رضائی، س.، و قاسمیجوبنه، ر. (1397). الگوی ساختاری-جنسیتی برای روابط بین معنا در زندگی با صمیمیت و سازگاری زناشویی. فصلنامه پژوهشهای نوین روانشناختی، 50، 173-153.
- موسوی، س. و.، پورشریف، آ.، رضائی، س.، و قاسمیجوبنه، ر. (1397). الگوی ساختاری-جنسیتی برای روابط بین معنا در زندگی با صمیمیت و سازگاری زناشویی. فصلنامه پژوهشهای نوین روانشناختی، 50، 173-153.
- نوابی نژاد، شکوه (1378). روانشناسی زن. تهران: انتشارات جامعه ایران.
- نوابی نژاد، شکوه (1378). روانشناسی زن. تهران: انتشارات جامعه ایران.
- نیکنژادی، ف.، گلستانی، س. ه.، و احمدی، س. ا. (1386). تأثیر آموزش روشهای تربیتی بر اساس دیدگاه خواجه نصرالدین طوسی بر تغییر نگرش مادران در تربیت فرزندان. فصلنامه دانش و پژوهش در علوم تربیتی، 14، 42-23.
- نیکنژادی، ف.، گلستانی، س. ه.، و احمدی، س. ا. (1386). تأثیر آموزش روشهای تربیتی بر اساس دیدگاه خواجه نصرالدین طوسی بر تغییر نگرش مادران در تربیت فرزندان. فصلنامه دانش و پژوهش در علوم تربیتی، 14، 42-23.
- هوشیاری، ج.، تقیان، ح.، و صفوراییپاریزی، م. م. (1395). هنجاریابی مجدد پرسشنامه سنجش کارآمدی خانواده با استفاده از نظریه سؤال-پاسخ. مطالعات اسلام و روان شناسی، 19، 117-99.
- هوشیاری، ج.، تقیان، ح.، و صفوراییپاریزی، م. م. (1395). هنجاریابی مجدد پرسشنامه سنجش کارآمدی خانواده با استفاده از نظریه سؤال-پاسخ. مطالعات اسلام و روان شناسی، 19، 117-99.
- هوشیاری، ج.، و صفورایی پاریزی، م. م. (1394). رابطه کارآمدی خانواده با بهزیستی روانشناختی در دانشجویان و طلاب. پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، 4، 91-77.
- هوشیاری، ج.، و صفورایی پاریزی، م. م. (1394). رابطه کارآمدی خانواده با بهزیستی روانشناختی در دانشجویان و طلاب. پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، 4، 91-77.
- Donahue, M. J., & Benson, P. L. (1995), Religion and the well‐being of adolescents, Journal of Social Issues, 2, 145-160. [DOI:10.1111/j.1540-4560.1995.tb01328.x]
- Donahue, M. J., & Benson, P. L. (1995), Religion and the well‐being of adolescents, Journal of Social Issues, 2, 145-160. [DOI:10.1111/j.1540-4560.1995.tb01328.x]
- Hasson-Ohayon, I., Ben-Pazi, A., Silberg T, Pijenborg, G.H.M., & Goldzweig, G. (2019). The mediating role of parental satisfaction between marital satisfaction and perceived family burden among parents of children with psychiatric [DOI:10.1016/j.psychres.2018.11.037]
- Hasson-Ohayon, I., Ben-Pazi, A., Silberg T, Pijenborg, G.H.M., & Goldzweig, G. (2019). The mediating role of parental satisfaction between marital satisfaction and perceived family burden among parents of children with psychiatric [DOI:10.1016/j.psychres.2018.11.037]
- disorders. Psychiatry Research, 271, 105-110 .
- disorders. Psychiatry Research, 271, 105-110 .
- Hunler, O. S., & Gencoz, T. I. (2005). The effect of religiousness on marital satisfaction: testing the mediator role of marital problem solving between religiousness and marital satisfaction. Contemporary Family Therapy; 27,123-136. [DOI:10.1007/s10591-004-1974-1]
- Hunler, O. S., & Gencoz, T. I. (2005). The effect of religiousness on marital satisfaction: testing the mediator role of marital problem solving between religiousness and marital satisfaction. Contemporary Family Therapy; 27,123-136. [DOI:10.1007/s10591-004-1974-1]
- James, D.E. et al. (1985). Characteristics of the Kansas Parental Satisfaction Scale among two samples of married Parents. Psychological reports, 57, 163-169. [DOI:10.2466/pr0.1985.57.1.163]
- James, D.E. et al. (1985). Characteristics of the Kansas Parental Satisfaction Scale among two samples of married Parents. Psychological reports, 57, 163-169. [DOI:10.2466/pr0.1985.57.1.163]
- Koenig, H. G. (2007). Spirituality and depression: a look at the evidence, southern medical journal, 100, 737-739. [DOI:10.1097/SMJ.0b013e318073c68c]
- Koenig, H. G. (2007). Spirituality and depression: a look at the evidence, southern medical journal, 100, 737-739. [DOI:10.1097/SMJ.0b013e318073c68c]
- Lister, Z., Seibert, G., Chance, S., Huelett, B., Wilson, L., & Wilson, C. (2020). The Influence of Prayer and Family Worship on Relationship Functioning among Married Adults in the Caribbean and Latin American. Religions, 1, 1-11. [DOI:10.3390/rel11010014]
- Lister, Z., Seibert, G., Chance, S., Huelett, B., Wilson, L., & Wilson, C. (2020). The Influence of Prayer and Family Worship on Relationship Functioning among Married Adults in the Caribbean and Latin American. Religions, 1, 1-11. [DOI:10.3390/rel11010014]
- Orathinkal, J., & Vansteenwegen, A. (2006). Religiosity and marital satisfaction. Contemporary family therapy, 28, 497-504. [DOI:10.1007/s10591-006-9020-0]
- Orathinkal, J., & Vansteenwegen, A. (2006). Religiosity and marital satisfaction. Contemporary family therapy, 28, 497-504. [DOI:10.1007/s10591-006-9020-0]
- Siegel, R. D. (2010). The mindfulness Solution every day practices for every day problems, New York:Guilford.
- Siegel, R. D. (2010). The mindfulness Solution every day practices for every day problems, New York:Guilford.