نویسندگان
دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
خانواده در جوامع مختلف از اهمیت ویژهای برخوردار است. مدل سهگانه خانواده، یک مدل جامع خانواده متناسب با فرهنگ ایران است که از طریق مولفههای مابودن، مرزهای منعطف و پیوستن به ایجاد انسجام در خانواده کمک میکند. این پژوهش با هدف پیشبینی اضلاع مدل سهگانه خانواده براساس طرحوارههای ناسازگار اولیه همسران انجام شد. پژوهش حاضر از نوع همبستگی و جامعه آماری آن متشکل از کلیه زوجهای ساکن شهر تهران بود. 151 زوج شرکتکننده در پژوهش حاضر به مقیاس سهگانه خانواده (FTM Scale) و فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره یانگ (YSQ-SF) پاسخ دادند. براساس تجزیه و تحلیل دادهها، طرحوارهها بر اساس شدت تاثیر براضلاع مدل سهگانه خانواده در سه دسته طبقهبندی شدند. دسته اول، طرحوارههای کم اثر همسران بر اضلاع مدل سهگانه خانواده است. در این طرحوارهها، در صورت ابتلای هر یک از همسران اغلب اضلاع مدل تاثیر منفی نمیپذیرند. دسته دوم، طرحوارههای بسیار موثر همسران بر اضلاع مدل سهگانه خانواده است. طرحوارههای این دسته در صورت ابتلای هر کدام از همسران تقریبا همه اضلاع را تحت تاثیر منفی قرار میدهند. دسته سوم، طرحوارههای با تاثیر متفاوت در همسران بر اضلاع مدل سهگانه خانواده است. طرحوارههای این دسته در صورت ابتلای زن یا شوهر به‌صورت متفاوتی بر مدل سهگانه خانواده اثرگذار هستند. نتایج پژوهش نشان داد وجود طرحواره در شوهران اثر مخربتری بر مدل سهگانه خانواده دارد. نتایج پژوهش حاضر، برای کیفیت روابط زناشویی و کیفیت روابط همسران با خانوادههای اصلی و سببی جنبه پیشبینیکنندگی دارد. لذا میتوان از این نتایج در مشاورههای خانواده و زوجین استفاده نمود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Predicting sides of Family Triad Model by spousesâ early maladaptive schemas
نویسندگان [English]
- Masoome Yousefi
- Mona Cheraghi
- Leili Panaghi
چکیده [English]
The family is of particular importance in different societies. Family Triad Model is a comprehensive model by Iranian culture. It helps to create a coherent family through three components, we-ness, flexible boundaries, and joining. This study was conducted to predict the sides of the family triad model based on the couple’s early maladaptive schemas. This research was a correlation study and the statistical population consisted of all couples living in Tehran. 151 couples responded to the Family Triad Model Scale (FTMS) and short form of Young’s schema questionnaire (YSQ-SF). According to analyzed data, Schemas are classified into three categories based on the intensity of impact on the Family Triad Model. The first category is the spouses' ineffective schemas on the sides of the family triad model. In this category, if there is a schema in each of the spouses, the sides of the model are not negatively affected. The second category is the very effective schemas of spouses on the sides of the family and model. In the presence of these schemas in each of the spouses, almost all sides are negatively affected. The third category is schemas with different effects on the sides of the family and model. If schemas in this category are in each of the spouses, the family triad model is affected differently. The results showed that the existence of schema in husbands has a more destructive effect on the family triad model. The results of the study are predictive for the quality of marital relations and the quality of spouses' relations with main and in-law families. Therefore, these results are useful in family and couple counseling.
کلیدواژه‌ها [English]
- Family Triad Model (FTM)
- early maladaptive schemas
- Couple
- Marital Relationship
- relationship with in-laws
- آهی، ق.، محمدی‌فر، م. ع.، بشارت، م. ع. (1386). پایایی و اعتبار فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره یانگ. روانشناسی و علوم تربیتی، 76، 20-5.
- آهی، ق.، محمدی‌فر، م. ع.، بشارت، م. ع. (1386). پایایی و اعتبار فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره یانگ. روانشناسی و علوم تربیتی، 76، 20-5.
- ابراهیمی، م. (1396). مقایسه مولفههای مدل سیستمی مثلثی خانواده ایرانی در همسران با و بدون قومیت مشترک. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی خانواده درمانی. دانشگاه شهید بهشتی.
- ابراهیمی، م. (1396). مقایسه مولفههای مدل سیستمی مثلثی خانواده ایرانی در همسران با و بدون قومیت مشترک. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی خانواده درمانی. دانشگاه شهید بهشتی.
- اسدزاده گلجاهی، م. (1395). بررسی مدل سیستمی مثلثی خانواده ایرانی- مرز، اتحاد، پیوستگی- در همسران متقاضی و غیر متقاضی طلاق. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی خانواده درمانی. دانشگاه شهید بهشتی.
- اسدزاده گلجاهی، م. (1395). بررسی مدل سیستمی مثلثی خانواده ایرانی- مرز، اتحاد، پیوستگی- در همسران متقاضی و غیر متقاضی طلاق. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی خانواده درمانی. دانشگاه شهید بهشتی.
- ایزدی، م.، رضایی، ع. م.، ظهیرالدین، ع.، محسن‌زاده، ی. (1397). رابطه طرحوارههای ناسازگار اولیه و دلبستگی با رضایت زناشویی در متقاضیان طلاق. نشریه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی البرز، 7، 72-61.
- ایزدی، م.، رضایی، ع. م.، ظهیرالدین، ع.، محسن‌زاده، ی. (1397). رابطه طرحوارههای ناسازگار اولیه و دلبستگی با رضایت زناشویی در متقاضیان طلاق. نشریه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی البرز، 7، 72-61.
- پورمحسنی، ف.، ظهری، ن.، عطادخت، ا.، مولایی، م. (1398). نقش ابعاد تاریک شخصیت، تمایزیافتگی و نقش‌های جنسیتی در پیشبینی دلزدگی زناشویی. روانشناسی خانواده، 2، 56-43.
- پورمحسنی، ف.، ظهری، ن.، عطادخت، ا.، مولایی، م. (1398). نقش ابعاد تاریک شخصیت، تمایزیافتگی و نقش‌های جنسیتی در پیشبینی دلزدگی زناشویی. روانشناسی خانواده، 2، 56-43.
- پیروی، م.، بهرامی، ه. (1396). بررسی رابطه طرحوارههای ناسازگار اولیه زوجین و سازگاری زناشویی در دانشجویان متاهل واحد علوم تحقیقات تهران. رویش روانشناسی، 18، 158-131.
- پیروی، م.، بهرامی، ه. (1396). بررسی رابطه طرحوارههای ناسازگار اولیه زوجین و سازگاری زناشویی در دانشجویان متاهل واحد علوم تحقیقات تهران. رویش روانشناسی، 18، 158-131.
- چراغی، م.، مظاهری، م. ع.، موتابی، ف.، پناغی، ل.، صادقی، م.، سلمانی، خ. (1396). مقیاس سیستمی- مثلثی خانواده: ابزاری برای سنجش روابط همسران و خانوادههای اصلی آن‌ها. خانواده پژوهی، 51، 360-343.
- چراغی، م.، مظاهری، م. ع.، موتابی، ف.، پناغی، ل.، صادقی، م.، سلمانی، خ. (1396). مقیاس سیستمی- مثلثی خانواده: ابزاری برای سنجش روابط همسران و خانوادههای اصلی آن‌ها. خانواده پژوهی، 51، 360-343.
- چراغی، م.، ابراهیمی، م. (1397). تحلیل روانشناختی رابطه والد-فرزندی در ضرب‌المثل‌های ایرانی: یک پژوهش کیفی. خانواده پژوهی، 55، 410-383.
- چراغی، م.، ابراهیمی، م. (1397). تحلیل روانشناختی رابطه والد-فرزندی در ضرب‌المثل‌های ایرانی: یک پژوهش کیفی. خانواده پژوهی، 55، 410-383.
- رستمی، م. ، نوابی‌نژاد، ش. ، فرزاد، و. (1398). آسیب‌‌شناسی مشکلات زوجین در مرحله نامزدی: یک مطالعه کیفی. روانشناسی خانواده، ۱، ۵۵-۶۸.
- رستمی، م. ، نوابی‌نژاد، ش. ، فرزاد، و. (1398). آسیب‌‌شناسی مشکلات زوجین در مرحله نامزدی: یک مطالعه کیفی. روانشناسی خانواده، ۱، ۵۵-۶۸.
- روحی، ع.، جزایری، ر.، فاتحی‌زاده، م.، اعتمادی، ع. (1397). شخصیت‌های اجتنابی در تعاملات زناشویی: یک مطالعه کیفی. تحقیقات کیفی در علوم سلامت، 1، 87-72.
- روحی، ع.، جزایری، ر.، فاتحی‌زاده، م.، اعتمادی، ع. (1397). شخصیت‌های اجتنابی در تعاملات زناشویی: یک مطالعه کیفی. تحقیقات کیفی در علوم سلامت، 1، 87-72.
- زمانی‌فر، ل. (1395). عوامل موثر بر هویت زوجی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی خانواده درمانی. دانشگاه شهید بهشتی.
- زمانی‌فر، ل. (1395). عوامل موثر بر هویت زوجی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی خانواده درمانی. دانشگاه شهید بهشتی.
- شاهمرادی، س.، اعتمادی، ع.، بهرامی، ف.، فاتحی‌زاده، م.، احمدی، ا. (1393). رابطه بین کلیشه‌های جنسیتی، احساس قدرت زوجین و متغیرهای جمعیت‌شناختی با چرخه ارتباط زناشویی تقاضا- کناره‌گیری. جامعه شناسی کاربردی، 1، 110-101.
- شاهمرادی، س.، اعتمادی، ع.، بهرامی، ف.، فاتحی‌زاده، م.، احمدی، ا. (1393). رابطه بین کلیشه‌های جنسیتی، احساس قدرت زوجین و متغیرهای جمعیت‌شناختی با چرخه ارتباط زناشویی تقاضا- کناره‌گیری. جامعه شناسی کاربردی، 1، 110-101.
- کارآیین، ش. (1396). مقایسه مولفههای مدل سیستمی مثلثی خانواده در مراحل مختلف چرخه زندگی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی خانواده درمانی. دانشگاه شهید بهشتی.
- کارآیین، ش. (1396). مقایسه مولفههای مدل سیستمی مثلثی خانواده در مراحل مختلف چرخه زندگی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی خانواده درمانی. دانشگاه شهید بهشتی.
- لعل‌زاده کندکلی، ا.، اصغری ابراهیم‌آباد، م.، و حصار‌سرخی، ر. (1394). بررسی نقش طرحوارههای ناسازگار اولیه در پیشبینی طلاق عاطفی. مجله روانشناسی بالینی، 2، 109-101.
- لعل‌زاده کندکلی، ا.، اصغری ابراهیم‌آباد، م.، و حصار‌سرخی، ر. (1394). بررسی نقش طرحوارههای ناسازگار اولیه در پیشبینی طلاق عاطفی. مجله روانشناسی بالینی، 2، 109-101.
- محب، ع. (1396). ارتباط بین ویژگی‌های شخصیتی همسران با مدل نظری سیستمی مثلثی خانواده. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی خانواده‌درمانی. دانشگاه شهید بهشتی.
- محب، ع. (1396). ارتباط بین ویژگی‌های شخصیتی همسران با مدل نظری سیستمی مثلثی خانواده. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی خانواده‌درمانی. دانشگاه شهید بهشتی.
- ملک عسکر، س.، موتابی، ف.، مظاهری، م. (1393). مقایسه استانداردهای مربوط به زندگی مشترک، استانداردهای ارتباطی و رضایت زناشویی در افراد ساکن تهران در طول سه نسل اخیر. خانواده‌پژوهی، 38، 157-137.
- ملک عسکر، س.، موتابی، ف.، مظاهری، م. (1393). مقایسه استانداردهای مربوط به زندگی مشترک، استانداردهای ارتباطی و رضایت زناشویی در افراد ساکن تهران در طول سه نسل اخیر. خانواده‌پژوهی، 38، 157-137.
- یانگ، ج.، کلوسکو، ژ.، ویشار، م. (2003). طرحواره درمانی: راهنمای کاربردی برای متخصصان بالینی. ترجمه حسن حمیدپور و زهرا اندوز (1386). تهران: انتشارات ارجمند.
- یانگ، ج.، کلوسکو، ژ.، ویشار، م. (2003). طرحواره درمانی: راهنمای کاربردی برای متخصصان بالینی. ترجمه حسن حمیدپور و زهرا اندوز (1386). تهران: انتشارات ارجمند.
- Cheraghi, M., Mazaheri, M. A., Motabi, F., Panaghi, L., Sadeghi, M.S. (2019). Beyound the Couple: A Qualitative Analysis of Successful In-law Relationships in Iran. Family process, 58, 936-953. [DOI:10.1111/famp.12389]
- Cheraghi, M., Mazaheri, M. A., Motabi, F., Panaghi, L., Sadeghi, M.S. (2019). Beyound the Couple: A Qualitative Analysis of Successful In-law Relationships in Iran. Family process, 58, 936-953. [DOI:10.1111/famp.12389]
- Dumitrescu, D., S.Rusu, A. (2012), relationship between early maladaptive schemas, couple satisfaction and individual mate value: an evolutionary psychological approach. Journal of cognitive and behavioral therapies, 12, 63-76.
- Dumitrescu, D., S.Rusu, A. (2012), relationship between early maladaptive schemas, couple satisfaction and individual mate value: an evolutionary psychological approach. Journal of cognitive and behavioral therapies, 12, 63-76.
- Eftekhari, A., Hejazi, M.,Yazdani, Kh. (2018), predicting marital satisfaction through early maladaptive schemas and communication styles of couples. International journal of psychology, 12, 118-146. [DOI:10.24200/ijpb.2018.60303]
- Eftekhari, A., Hejazi, M.,Yazdani, Kh. (2018), predicting marital satisfaction through early maladaptive schemas and communication styles of couples. International journal of psychology, 12, 118-146. [DOI:10.24200/ijpb.2018.60303]
- Koruk, S. (2017). Early maladaptive schemas and attachment styles predicting tendencies in intimate relationship. European journal of education studies, 3, 393-411.
- Koruk, S. (2017). Early maladaptive schemas and attachment styles predicting tendencies in intimate relationship. European journal of education studies, 3, 393-411.
- Paim, K., Madalena, M., Falcke, D. (2012), early maladaptive schemas in marital violence. Revista Brasileira de Terapias Cognitivas, 8, 31-39. [DOI:10.5935/1808-5687.20120005]
- Paim, K., Madalena, M., Falcke, D. (2012), early maladaptive schemas in marital violence. Revista Brasileira de Terapias Cognitivas, 8, 31-39. [DOI:10.5935/1808-5687.20120005]
- Stas, L., Kenny, D.A., Mayer, A. and Loeys, T. (2018). Giving Dyadic Data Analysis Away: A User-Friendly App for Actor-Partner Interdependence Models. Personal relationships, 25, 103-119. [DOI:10.1111/pere.12230]
- Stas, L., Kenny, D.A., Mayer, A. and Loeys, T. (2018). Giving Dyadic Data Analysis Away: A User-Friendly App for Actor-Partner Interdependence Models. Personal relationships, 25, 103-119. [DOI:10.1111/pere.12230]
)