زهرا عسگری؛ رضوان السادات جزایری
دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1397، صفحه 3-14
چکیده
: والدین نقش مهمی در وضعیت تحصیل فرزندان خود دارند. موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان تک سرپرست در بستر رابطه والد-فرزند یکی از بحث برانگیزترین موضوعات است که مورد نظر دانش‌آموزان و خانواده‌ها است. بنابراین، هدف این پژوهش کیفی واکاوی رابطه والد-فرزند در مسیر موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان مادر سرپرست بود. مشارکت‌کنندگان10 نفر از دانش‌آموزان ...
بیشتر
: والدین نقش مهمی در وضعیت تحصیل فرزندان خود دارند. موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان تک سرپرست در بستر رابطه والد-فرزند یکی از بحث برانگیزترین موضوعات است که مورد نظر دانش‌آموزان و خانواده‌ها است. بنابراین، هدف این پژوهش کیفی واکاوی رابطه والد-فرزند در مسیر موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان مادر سرپرست بود. مشارکت‌کنندگان10 نفر از دانش‌آموزان دختر دبیرستانی تحت حمایت انجمن صاحب‌الزمان (عج) در شهر اصفهان بودند. داده‌ها در طول مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته جمع‌آوری و با استفاده از روش تحلیل مضمون، تحلیل شدند. یافته‌ها شامل یک مضمون اصلی به نام رابطه والد- فرزند در مسیر موفقیت تحصیلی و شش مقوله شامل ادغام نقش پدرانه و مادرانه، خانواده رابطه‌مدار، حمایت مادرانه، تأمین نیازهای رشدی، الگوپذیری از مادر و موفقیت‌جویی بود. می‌توان نتیجه گرفت این پژوهش درک تازه‌ای از رابطه والد- فرزند در تجربه موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان مادر سرپرست ارائه داده است. بدین صورت که ادغام نقش پدرانه و مادرانه همراه با تداوم حمایت مادرانه، ایجاد محیط رابطه‌مدار در خانواده و تأمین نیازهای رشدی فرزند از مهمترین مسئولیت‌های مادران است. همچنین، الگوپذیری از مادر و موفقیت‌جویی می‌تواند بر وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان تأثیر مثبت داشته باشد.
عباس اصغری شربیانی؛ سجاد بشرپور
دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1397، صفحه 15-26
چکیده
قلدری به‌عنوان برجسته‌ترین نوع خشنونت در مدارس به یک حالت عدم تعادل قدرت بین دو نفر تعریف می‌شود که در آن فرد قوی‌تر به کرات و به اشکال مختلف فیزیکی، کلامی یا روانشناختی باعث آزار و اذیت و صدمه در فرد ضعیف‌تر می‌شود. هدف پژوهش حاضر تعیین نقش میانجی همدلی در رابطه بین کارکردهای خانواده و رفتارهای مرتبط با قلدری بود. جامعه آماری پژوهش ...
بیشتر
قلدری به‌عنوان برجسته‌ترین نوع خشنونت در مدارس به یک حالت عدم تعادل قدرت بین دو نفر تعریف می‌شود که در آن فرد قوی‌تر به کرات و به اشکال مختلف فیزیکی، کلامی یا روانشناختی باعث آزار و اذیت و صدمه در فرد ضعیف‌تر می‌شود. هدف پژوهش حاضر تعیین نقش میانجی همدلی در رابطه بین کارکردهای خانواده و رفتارهای مرتبط با قلدری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه‌ی دانش‌آموزان پسر دوره متوسطه اول شهرستان بستان‌آباد در سال تحصیلی 98- 1397بود. 245 دانش‌آموز در این پژوهش شرکت کردند. شرکت‌کنندگان ابزار سنجش عملکرد خانواده (FAD)، پرسشنامه قلدری/ قربانی (B/VQ) و مقیاس همدلی هیجانی متعادل (BEES) را تکمیل کردند. نتایج پژوهش نشان داد کارکرد ضعیف خانواده با همدلی رابطه منفی و معنادار و با رفتارهای مرتبط با قلدری رابطه مثبت و معنادار دارد. نتایج همچنین مشخص ساخت همدلی با رفتارهای مرتبط با قلدری رابطه منفی معناداری دارد. ضرایب تأثیر نشان داد کارکرد ضعیف خانواده به‌صورت منفی و معنادار بر همدلی و به‌صورت مثبت و معنادار بر رفتارهای مرتبط با قلدری تأثیر دارد. ضریب تأثیر مسیر همدلی به رفتارهای مرتبط با قلدری نیز معنادار بود. همچنین کارکرد ضعیف خانواده به‌صورت غیرمستقیم و از طریق میانجی‌گری همدلی بر رفتارهای مرتبط با قلدری تأثیر مثبت و معنادار داشت. بنابر نتایج پژوهش کارکردهای خانواده به‌صورت مستقیم و هم به‌صورت غیرمستقیم از طریق همدلی بر رفتارهای مرتبط با قلدری تأثیر دارد. یافته‌های به‌دست آمده از پژوهش حاضر می‌تواند در جهت پیشگیری از رفتارهای مرتبط با قلدری مورد استفاده روانشناسان و متخصصان امر قرار گیرد.
محمد نریمانی؛ سعید رحیمی؛ مهرناز صداقت
دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1397، صفحه 27-38
چکیده
طلاق عاطفی از مهمترین آسیب‌هایی است که خانواده با آن مواجه بوده و مهمترین عامل از هم‌گسیختگی خانواده است. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش الگوهای ارتباطی خانواده و ساختار انگیزشی در پیش‌بینی طلاق عاطفی زوجین بود. یکصد و شصت و یک فرد متأهل (87 مرد و 74 زن) در این پژوهش شرکت کردند. شرکت‌کنندگان پرسشنامه تجدیدنظر شده الگوهای ارتباطی (FCPQ-R)، پرسشنامه ...
بیشتر
طلاق عاطفی از مهمترین آسیب‌هایی است که خانواده با آن مواجه بوده و مهمترین عامل از هم‌گسیختگی خانواده است. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش الگوهای ارتباطی خانواده و ساختار انگیزشی در پیش‌بینی طلاق عاطفی زوجین بود. یکصد و شصت و یک فرد متأهل (87 مرد و 74 زن) در این پژوهش شرکت کردند. شرکت‌کنندگان پرسشنامه تجدیدنظر شده الگوهای ارتباطی (FCPQ-R)، پرسشنامه دﻏﺪﻏﻪﻫﺎی ﺷﺨﺼﯽ (PCI) و مقیاس طلاق عاطفی (EDS) را تکمیل کردند. نتایج نشان داد که طلاق عاطفی با ساختار انگیزشی انطباقی و الگوی ارتباطی گفت و شنود رابطه منفی و معنادار ولی با ساختار انگیزشی غیرانطباقی و الگوی ارتباطی همنوایی رابطه مثبت و معناداری دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد 45 درصد از واریانس طلاق عاطفی توسط متغیرهای ساختار انگیزشی و الگوهای ارتباطی خانواده تبیین می‌شود. بر اساس نتایج به‌دست آمده می‌توان بیان کرد که با ارائه آموزشهای لازم در جهت بهبود الگوهای ارتباطی خانواده و ساختار انگیزشی انطباقی زوجینی که مشکل طلاق عاطفی دارند یا متقاضی طلاق هستند می‌توان طلاق عاطفی را کاهش داد.
حسین صائمی؛ محمد علی بشارت؛ علی اصغر اصغرنژاد فرید
دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1397، صفحه 39-52
چکیده
صمیمیت در ازدواج برای داشتن ارتباطات زناشویی و خانوادگی محکم ضروری است. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی زوج‌درمانی گاتمن و هیجان‌محور بر صمیمیت زناشویی زوجین بود. بدین منظور از بین زوجینی که سال 1396در شهر شاهرود به مراکز مشاوره آرامش، افق و خانواده مراجعه کردند، تعداد 36 زوج انتخاب و بر اساس نمره پایین‌تر از میانگین در سازگاری زناشویی ...
بیشتر
صمیمیت در ازدواج برای داشتن ارتباطات زناشویی و خانوادگی محکم ضروری است. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی زوج‌درمانی گاتمن و هیجان‌محور بر صمیمیت زناشویی زوجین بود. بدین منظور از بین زوجینی که سال 1396در شهر شاهرود به مراکز مشاوره آرامش، افق و خانواده مراجعه کردند، تعداد 36 زوج انتخاب و بر اساس نمره پایین‌تر از میانگین در سازگاری زناشویی (DAS) همتا شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل جایگزین و به پرسشنامه نیازهای صمیمیت باگاروزی (MINQ) در پیش‌آزمون و پس‌آزمون پاسخ دادند. یک گروه، 10 هفته زوج‌درمانی گاتمن و گروه دیگر 9 هفته زوج‌درمانی هیجان‌محور را دریافت نمودند، در حالی‌که گروه کنترل در لیست انتظار بودند. نتایج نشان داد که هر دو روش زوج‌درمانی گاتمن و هیجان‌محور بر صمیمیت زناشویی مؤثر است. همچنین بین دو گروه تفاوت معنادار وجود داشت. بدین‌صورت که گروه گاتمن در صمیمیت زناشویی موفق‌تر بودند. اگرچه تغییرات در همه مؤلفه‌های صمیمیت زناشویی در هر دو گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل معنادار بود اما این تفاوت‌ها بین دو گروه آزمایش در 4 مؤلفه صمیمیت عاطفی، روانشناختی، جنسی، تفریحی- اجتماعی معنادار بود. بر اساس یافته‌های این پژوهش، می‌توان نتیجه گرفت که زوج‌درمانی گاتمن در مقایسه با زوج‌درمانی هیجان‌محور بر صمیمیت زناشویی زوجین مؤثرتر است.
حسین متین؛ صدیقه احمدی؛ مرضیه جلالی
دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1397، صفحه 53-64
چکیده
وجود کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری اغلب نظام خانواده را تحت تأثیر قرار می‌دهد و تغییرات مهمی در زندگی خانواده‌ها و به‌ویژه نزد مادران ایجاد می‌کند. بررسی تجارب و اثرات ناتوانی یادگیری بر زندگی از زاویه دید والدین کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری به‌ویژه مادران این کودکان دارای اهمیت است. بر همین اساس، هدف این پژوهش دستیابی به ...
بیشتر
وجود کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری اغلب نظام خانواده را تحت تأثیر قرار می‌دهد و تغییرات مهمی در زندگی خانواده‌ها و به‌ویژه نزد مادران ایجاد می‌کند. بررسی تجارب و اثرات ناتوانی یادگیری بر زندگی از زاویه دید والدین کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری به‌ویژه مادران این کودکان دارای اهمیت است. بر همین اساس، هدف این پژوهش دستیابی به تجربه مادران در زندگی با فرزند مبتلا به ناتوانی یادگیری بود. این پژوهش کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی و با نمونه‌گیری هدفمند اجرا شد. 10 مادر دارای فرزند مبتلا به ناتوانی یادگیری بر اساس معیارهای ورود به پژوهش انتخاب شدند. داده‌ها به روش مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته جمع‌آوری شد و داده‌های مصاحبه‌ها به روش کلایزی تحلیل شدند. یافته‌ها سه مضمون اصلی احساسات ناخوشایند تجربه‌شده مادر (الف. احساس بی‌ارزشی، شرم و گناه، ب. احساس افسردگی، ج. پرخاشگری و عصبانیت، د. احساس ناامیدی و تنهایی)، نگرانی‌های اجتماعی و تحصیلی (الف. ضعف در بعضی درس‌ها، ب. پنهان‌کاری و ارتباط اجتماعی کم، ج. دلهره فرزندآوری)، تنش و تعارض خانوادگی (الف. درگیری و تعارض با همسر، ب. درگیری و تعارض در تعامل با کودک) را نشان دادند. این یافته‌ها می‌تواند اطلاعات لازم را در خصوص منابع حمایتی و اتخاذ راهبردهای حمایتی و درمانی برای مادران فرزند مبتلا به ناتوانی یادگیری جهت تأمین سلامت روان و بهبود زندگی آنها فراهم نماید.
نسرین ارشدی؛ سیده صدف کاظمی شاهندشتی
دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1397، صفحه 65-76
چکیده
از آنجا که بررسی و شناخت متغیرهای مؤثر بر بهزیستی روانشناختی از اهمیت بالایی برخوردار است، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه علی غنی‌سازی کار- خانواده با بهزیستی روانشناختی با توجه به نقش واسطه‌ای تعادل کار- زندگی انجام شد. در این پژوهش 363 نفر(222 مرد و 141 زن) از کارکنان شرکت ملی حفاری ایران شرکت کردند. شرکت‌کنندگان پرسشنامه‌های غنی‌سازی ...
بیشتر
از آنجا که بررسی و شناخت متغیرهای مؤثر بر بهزیستی روانشناختی از اهمیت بالایی برخوردار است، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه علی غنی‌سازی کار- خانواده با بهزیستی روانشناختی با توجه به نقش واسطه‌ای تعادل کار- زندگی انجام شد. در این پژوهش 363 نفر(222 مرد و 141 زن) از کارکنان شرکت ملی حفاری ایران شرکت کردند. شرکت‌کنندگان پرسشنامه‌های غنی‌سازی کار- خانواده(WFE) ، تعادل کار- زندگی(WLB) ، خشنودی شغلی(JSQ) ، خشنودی خانوادگی(FSQ) و سلامت روان(GHQ-12) را تکمیل کردند. یافته‌های پژوهش حاضر نشان دادند که الگوی پیشنهادی از برازش نسبتا خوبی با داده‌ها برخوردار است. برازش بهتر از طریق اعمال شاخص‌های اصلاحی به‌دست آمد. نتایج همچنین حاکی از آن بود که بین غنی‌سازی کار- خانواده و غنی‌سازی خانواده- کار با بهزیستی روانشناختی و نیز بین تعادل کار- زندگی و بهزیستی روانشناختی رابطه مثبت وجود دارد. رابطه غیرمستقیم غنی‌سازی کار- خانواده و غنی‌سازی خانواده- کار با بهزیستی روانشناختی از طریق تعادل کار- زندگی نیز مورد تأیید قرار گرفت. بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت که رابطه غنی‌سازی کار- خانواده و غنی‌سازی خانواده- کار با بهزیستی روانشناختی، تنها یک رابطه مستقیم نیست و تعادل کار- زندگی می‌تواند در این رابطه نقش واسطه‌ای ایفا نماید. توجه به راه‌های افزایش سرریزشدگی مثبت کار بر خانواده توسط مدیران سازمان، یکی از مهمترین مضامین عملی پژوهش حاضر است.
