سلمان زارعی؛ خدیجه فولادوند
چکیده
بی‌حوصلگی یکی از رایج‌ترین هیجان‌های تجربه شده در دوران نوجوانی است. نوجوانان با سطح بی‌حوصلگی بالا از انجام تکالیف مدرسه اجتناب می‌کنند و در زمینه‌های مانند توجه، خودتنظیمی، انگیزه و روابط بین فردی دارای مشکل هستند. هرچند رابطه بین الگوهای ارتباطی خانواده و بی-حوصلگی مورد بررسی قرار گرفته است، اما درباره مکانیسم‌های زیربنایی ...
بیشتر
بی‌حوصلگی یکی از رایج‌ترین هیجان‌های تجربه شده در دوران نوجوانی است. نوجوانان با سطح بی‌حوصلگی بالا از انجام تکالیف مدرسه اجتناب می‌کنند و در زمینه‌های مانند توجه، خودتنظیمی، انگیزه و روابط بین فردی دارای مشکل هستند. هرچند رابطه بین الگوهای ارتباطی خانواده و بی-حوصلگی مورد بررسی قرار گرفته است، اما درباره مکانیسم‌های زیربنایی این رابطه مطالعات اندکی وجود دارد. لذا، پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واسطه ای خلاقیت در رابطه الگوهای ارتباطی خانوده با بی حوصلگی نوجوانان دختر انجام شد. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه منطقه 3 شهر تهران در سال تحصیلی 1398-1397 بود که از بین آن‌ها تعداد 400 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از مقیاس چندبعدی حالت بی‌حوصلگی (فالمن و همکاران، 2013)، پرسشنامه تجدیدنظر شده الگوهای ارتباطی خانواده (فیتزپاتریک و ریچی ، 1994) و پرسشنامه خلاقیت عابدی (عابدی، 1372) گردآوری و با استفاده از همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تجزیه شدند. نتایج نشان داد اثر مستقیم الگوی گفت‌وشنود خانواده بر بی‌حوصلگی منفی معنادار و اثر مستقیم الگوی همنوایی خانواده بر بی‌حوصلگی مثبت معنادار بود. همچنین، یافته‌های پژوهش نشان داد خلاقیت در رابطه بین الگوهای ارتباطی خانواده و بی‌حوصلگی نقش واسطه‌ای دارد. بر اساس یافته‌ها، می‌توان نتیجه گرفت که الگوهای ارتباطی خانواده و خلاقیت از عوامل مهم اثرگذار بر بی‌حوصلگی در بین نوجوانان به شمار می‌آیند؛ بنابراین، بهبود تعاملات خانوادگی و افزایش سطح خلاقیت می‌تواند روش مطلوبی برای کمک به نوجوانان در برابر مشکلات و پیشگیری از بی‌حوصلگی باشد.
